ТОҚМАҒАМБЕТОВ АСҚАР

    1905 жылы Қызылорда облысы Тереңөзек ауданында кедей шаруаның отбасында туған. Алғашқы білімді  ауыл молдасынан алған. 1924-1926 жылдары Ташкенттегі политехникумда оқыған, ал 1926-1930 жылдары «Лениншіл жас» және «Еңбекші қазақ» (қазіргі «Социалистік Қазақстан» гезеттерінің редакциясында істеген. 1932 жылы Мәскеу полиграфия институтын бітірген. Ұлы Отан соғысына қатысқан. 
     Асқар Тоқмағамбетов баспасөз бетінде 1924 жылдан бері белгілі. Тұңғыш баспа бетіне шыққан «Ленин суретіне» деген өлеңі «Еңбекші қазақ» газетінде 1925 жылы, «Еңбек жыры» атты алғашқы өлеңдер жинағы 1928 жылы жарық көрген. Кейіннен өлеңдері мен поэмалары, очерктері мен фельетондары бірнеше рет жеке кітап болып басылып шықты.        
    «Екі заң», «Сайлау», «Алдар Көсе», «Бір семья» атты пьесалары бар. А.Тоқмағамбетов қалам ұстағаннан бастап қазақ еңбекші шаруасының өмірі мен тіршілігін, оның кеңес дәуірі шындығын түсіну жолындағы қиыншылықтары мен ізденістері туралы жазды. Оның «Мұғалім», «Жас дәрігер», «Шойынқараның ойын қара» өлеңдері жаңа дәуірде өсіп келе жатқан жаңа адамдарды суреттесе, «Сәуле», «Фатиманың хаты», «Ағасының жауабы» өлеңдері қазақ әйелінің азат өмірге ұмтылысын бейнелеген. 
        30-жылдары «Түрксіб түйіскенде» өлеңінде Түркістан – Сібір темір жолының салынуымен байланысты кірген өзгерістерді жырлаған. Ақын лирикасының бір саласы 1930-1940 жж. жазылған «Біздің Сәуле», «қош, аман бол», «Күт мені», «Сүйген жарға», т.б. әндерге арналған. Проза саласында «Сыр диқаны» (1959), «Асыл азамат» (1959), «Әке мен бала» (1961), Ы.Жақаев өмірін бейнелейтін «Қыран тұғырдан ұшады» (О.Бодықовпен бірігіп, 1969), Қазан революциясы қарсаңындағы ауыл өмірін суреттейтін «Ақмоншақ» повестерін, 19 ғасырда өмір сүрген қазақ ақындары туралы «Жыр күмбезі» (1975) атты тарихи романын жариялады. Романға 19 ғасырдың 2-жартысында өмір сүрген Базар жырау Өтемісұлы және белгілі ақындар Кете Жүсіп, Шораяқтың Омары, т.б. шығармашылы мен өмірі арқау болған. 
        Драматургияда «Екі заң» (1928), «Семафор ашық» (1933), «Әзірет сұлтан» (1937) атты пьесалар мен «Маржан» (1961) атты киносценарийлер жазды. 
        А.Тоқмағамбетов қазақ әдебиетінде сықақ жанрының дамуына мол үлес қосты. С.Айнидің «Құлдар» романын қазақ тіліне аударған (1953).             
        Октябрь революциясы, І дәрежелі Отан соғысы, үш мәрте Еңбек Қызыл Ту  ордендерімен, медальдармен және Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің Құрмет Грамотасымен  марапатталған. 1992 жылы туған ауылына А.Тоқмағамбетовтың есімі берілді.
        Асқар Тоқмағамбетов 1983 жылы 21 тамызда қайтыс болды.
 
 

Əдебиеттер


   Тоқмағамбетов А. Агроном көктемі:Поэма. - Алматы: Қазмемкөркемəдеббас, 1955. – 68 б.

   Тоқмағамбетов А. Ақмоншақ: Повесть. – Алматы:Жазушы, 1973. – 80 б.Тоқмағамбетов А. Алтын арал: Толғау-жырлар. – Алматы: Жазушы, 1974. – 96 б. Тоқмағамбетов А. Алтын жапырақтар: Таңдамалы сықық өлеңдер мен дастандар / А.Тоқмағамбетов.- Алматы: Жазушы, 1975.- 320 бет.

   Тоқмағамбетов А. Алыптар туралы ертегі. – Алматы:Қазбірмембас, 1948. – 24 б.Тоқмағамбетов А. Ғажайып жылдар: Өлеңдер мен поэмалар / А.Тоқмағамбетов.- Алматы: Жазушы, 1980.- 136 бет.

   Тоқмағамбетов А. Дария сыры. – Алматы: Қазмемкөркемəдеббас, 1959. – 122 б.Тоқмағамбетов А. "Дейді екендер"дейді екен: (Сатиралық шығармалар) /А.Тоқмағамбетов.- Алматы: Ана тілі, 2005.-288б.

   Тоқмағамбетов А. Еңбек жинағы / А.Тоқмағамбетов.- Көшірме.- Кызылорда: Госиздат К.С.С.Р., 1928.- 137 бет.- (Сирек қор)

   Тоқмағамбетов А. Еңбек жыры той / А.Тоқмағамбетов.- Кызылорда: Госиздат К.С.С.Р., 1928.- 116 бет.-(Сирек қор)

   Тоқмағамбетов А. Жазғы жапырақтар: Очерктер / А.Тоқмағамбетов.- Алматы: Қазақстан, 1968.- 64 бет.

   Тоқмағамбетов А. Жыр күмбезі: Роман / А.Тоқмағамбетов.- Алматы: Жазушы, 1975.- 352 бет.

   Тоқмағамбетов А. Көгілдір əлем: Өлеңдер мен фельетондар жинағы / А.Тоқмағамбетов. - Алматы: Жазушы,1971.- 152 бет.

   Тоқмағамбетов А. Қарындаш: Өлеңдер жинағы. – Алматы: ОҚБ, 1950. – 116 б. – (Мектеп кітапханасы)

   Тоқмағамбетов А. Мұзбалақ: Өлеңдер мен поэмалар /А.Тоқмағамбетов.- Алматы: Жазушы, 1978.- 172 бет.

   Тоқмағамбетов А. Өлеңдер жинағы: таңдамалы өлеңдер / А.Тоқмағамбетов.- Алматы: Қазақтың көркем əдебиет баспасы, 1939 жыл.- 196 бет.- (Сирек қор)

   Тоқмағамбетов А. Өмір өлмейді: Өлеңдер мен сықақтар / А.Тоқмағамбетов.- Алматы: Жазушы, 1968.- 108 бет.

   Тоқмағамбетов А. Өтеді күндер / А.Тоқмағамбетов.- Алматы:Жалын, 1981.- 112 бет.Тоқмағамбетов А. Сайрайды бұлбұл: Поэма мен өлеңдер. – Алматы: Қазмемкөркемəдеббас, 1961. – 140 б.

   Тоқмағамбетов А. Сықақ өлеңдер / А.Тоқмағамбетов.- Көшірме.- Кызылорда: Госиздат К.С.С.Р., 1928.- 30 бет.-(Сирек қор)

   Тоқмағамбетов А. Тазалық тəрбие / Тоқмағамбетов А.- Көшірме.- Қызылорда: Казгосиздат, 1920.- 30 бет.-(Сирек қор)

   Тоқмағамбетов А. Таңдамалы шығармалары. – Алматы: Қазбірмембас, 1945. – 222 б. Тоқмағамбетов А. Төрт томдық шығармалар жинағы: Поэмалар /А.Тоқмағамбетов. - Алматы: Жазушы, 1982.

 

   Тоқмағамбетов А. Тырналар, сұлу тырналар: Өлеңдер /А.Тоқмағамбетов.- Алматы: Жазушы, 1965.- 288 бет.

   Тоқмағамбетов А. Шағалалы шалқар: Өлеңдер мен сықақтар. – Алматы: Жазушы, 1972. – 103 б.

   Тоқмағамбетов А. Шəңгек: Фельетондар мен сықақтар.2-ші басылым. – Алматы: Жазушы, 1967. – 99 б.

   Тоқмағамбетов А. Шығармалар: Екі томдық /А.Тоқмағамбетов.- Алматы: Қазақ мем. көркем əдебиет баспасы, 1962.- 384 бет.

   Тоқмағамбетов А. Шығармалары. Үш томдық. /А.Тоқмағамбетов; Жауапты ред. Б.Кəрібозұлы.- Астана: Фолиант, 2007.- 392 б.- (Сырдария кітапханасы) Тоқмағамбетов А. Шыңға: Өлеңдер / А.Тоқмағамбетов.- Алматы, 1950.- 108 бет.- (Сирек қор)

   Тоқмағамбетов Асқар //Қазақ əдебиеті: Энциклопедиялық анықтамалық - Алматы: «Аруна», 2005.- 504-505 б.

   Тоқмағамбетов Асқар //Қазақстан.Ұлттық энциклопедия /Бас ред. Б.Аяған. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, 2006.- Т.8. - 414 б.

   Тоқмағамбетов Асқар //Қазақстан жазушылары / Құраст. С.Қамшыгер, Қ.Жұмашева. – Алматы: Ан Арыс, 2009. – 388 б.

   Тоқмағамбетов Асқар //Қазақстан жазушылары : XX ғасыр: Анықтамалық / Құраст. Е.Дүйсенбайұлы, А.Естен, Қ.Омарұлы ж.б.- Алматы: Ана тілі, 2004.- 305 б.

   Тоқмағамбетов Асқар // Советтік Қазақстанжазушылары: Био-библиогр. анықтамалық / Құраст. С.Ахметов,Д.Еркішев. – Алматы: Жазушы, 1987. – 618-620 б.

   Тоқмағамбетов Асқар //Сыр Елі. Қызылорда облысы: Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы»ЖШС, 2005. – 482-483 б.

   Тоқмағамбетов Асқар //Иманғалиев С., Қыстаубаева З. Қызылорда көшелері. – Алматы,2009. – 130,170 б.

   Тоқмағамбетов Асқар //Сырдария /Құраст. Б.Кəрібозұлы,А.Əбілов, Н.Мыңжасов, С.Тайман, Ғ.Тұяқбаев. – Астана: Фолиант, 2011.– 55 б.- (МеніңОтаным – Қазақстан)

   Тоқмағамбетов Асқар //Сырдария (Тереңөзек) ауданы: Шежіре /Құраст. Т.Дайрабай. – Алматы: Арыс, 2009. – 198-199 б.

   Тоқмағамбетов Асқар //Тереңөзек (Дерекнамалық баян). – Алматы: Ана тілі, 1996. – 171-174 б.

   Əлиасқаров Ə. Отанында сыйлы адам: А.Тоқмағамбетовке арналған өлең //Əлиасқаров Ə. Шығармалары: Өлеңдер мен толғаулар, поэмалар.- Астана: Фолиант, 2008.- 119-120 б.- (Сырдария кітапханасы)

   Əшірбекова Г.Ш. Асқар Тоқмағамбетовтің публицистикасы: Филология ғыл.канд.дисс.автореф. / Г.Ш.Əшірбекова.- Алматы, 2007.- 28 б.

   Байдрахманұлы Д. Асқар Тоқмағамбетов: Өлең //Байдрахманұлы Д. Тұлпар тілек.Екі томдық. – Алматы, 2006. – 1-кітап: Отан деп соққан жүректер. – 279 б.

   Бердібаев Р. Халықтық ақын //Бердібаев Р. Ғасырлар толғауы. – Алматы: Жазушы, 1977. – 288-302 б.

   Дайрабай Т. Ақиық ақын //Дайрабай Т. Сырдың сырлы сыры. – Алматы:Арыс, 2005. – 252-253б.

   Дауренбаева А. Асқар Тоқмағамбетов шығармаларындағы заман шындығы (кейіпкер жəне көркемдік жинақтау): Филология ғыл. канд.дисс. автореф./А.Дауренбаева. - Алматы, 2009.- 30 б.

   Ембергенов С. Мен Асқар ауылынанмын. – Қызылорда, 2003.

   Кəрібозұлы Б. А.Тоқмағамбетов - көрнекті суреткер //Кəрібозұлы Б. Ынсап.- Алматы, 2006.- 192-198 б.

   Кəрібозұлы Б. А.Тоқмағамбетов - көрнекті суреткер //Кəрібозұлы Б. Ыждағат.- Астана: Фолиант, 2008.- 183-190 б.- (Сырдария кітапханасы)

   Кіребайұлы А. Асқарлардың Асқары, сатираның бастауы: А.Тоқмағамбетов туралы//Кіребайұлы А.. Шығармалары.- Астана, 2009.- 91-101 б.- (Сырдария кітапханасы) Қирабаев С. Асқар Тоқмағамбетов // Қирабаев Серік. Тарих жəне əдебиет:

   Зерттеулер мен мақалалар.- Алматы: ҚАЗақпарат, 2007.- 387-410 б.

   Мəуленов С. Шеберлік деген бір шың бар: А.Тоқмағамбетовтың өлеңдеріне сын //Мəуленов С. Сыр мен жыр. – Алматы: Жалын, 1991. – 54-65 б.

   Сатира сардары: Естеліктер,эссе,өлеңдер.- Алматы: Дала, 2005.- 256 бет.

   Сейітов С.Теңізбен табысуға асыққан //Сейітов С. Өлең өлкесінде: Мақалалар мен зерттеулер. – Алматы, 1984. – 72-84 б.

   Сопыбеков А. Асқар Тоқмағамбетов: Өлең //Сопыбеков А. Дөңгеленген дүние: Өлеңдер мен поэмалар.- Астана: Фолиант, 2008.- 145-147 б.- (Сырдария кітапханасы)

   Айдаров Ə. Ақын ауылында //Ленин жолы. – 1985. – 14 сент. Айдаров Ə. Ақынның туған жерінде //Сырдария. – 1985. – 16 ноябрь    Айдаров Ə. Өмір жыршысы //Ленин жолы. – 1975. – 10 сентябрь Айдаров Д.Табиғи талант //Ленин жолы. – 1986. – 29 ноябрь     Айдаров Д. Талантына тəнті едік //Халық. – 2005. – 22 қыркүйек

   Аймырзаев Ə. Жырым жапқан шапаным: Ақын А.Тоқмағамбетовке арналған өлең //Ленин жолы. – 1975. – 10 сент. Ақын аулында //Ленин жолы. – 1964. – 16 август

   Ақын Асқар Тоқмағамбетовтың туғанына 50 жыл: Мақалалар //Ленин жолы. – 1955. – 20 сент.

   Ақын Асқар алпыс жаста: Мақалалар //Ленин жолы. – 1965. – 19 сент.

   Ақындар шықты айтысқа: Асқар Тоқмағамбетовтің туғанына 100 жыл толуына орай өткізілген ақындар айтысы // Сыр бойы.- 2005. - 25 ақпан

   Асанов Қ. Дария - дарын: А.Тоқмағамбетовке арналған өлең // Сыр бойы.- 2005. - 2

қараша

   Асанұлы Ж. Сырда туып, сырда өскен Асқар ақын: Асқар Тоқмағамбетовтің туғанына 100 жыл / Ж.Асанұлы //Сыр бойы.- 2005. - 27 шілде

   Əбілов Е. Ақын аға мен кездесу //Еңбек туы. – 1975. – 24 июнь Əзқожаева А. Ақынның алып тұлғасы //Сыр бойы. – 2005. – 18 қараша Əлжіков С. Ұлағатты ұстазым еді //Ленин жолы. – 1988. – 16 апрель

   Əлмашев Ж. «Жаның бір сергек жансың-ау» //Ленин жолы. – 1989. – 20 октябрь Əлімқұлов Т. «Жыр күмбезі» //Соц. Қазақстан. – 1976. – 16 июнь

   Əлімқұлов Т.Інілік ізет: А.Тоқмағамбетовтың туғанына 70жыл //Қазақ əдебиеті. – 1975. – 19 сент.

   Əмір - Бек К. "Ассалаумағалейкум, немерем мен шөберем": А.Тоқмағамбетовтың туғанына - 100 жыл / К.Əмір-Бек // Жас Алаш.- 2005. - 27 қазан

   Əміреұлы М. Сан қырлы сардар ақын: А.Тоқмағамбетовтың туғанына - 100 жыл / М.Əміреұлы //Сыр бойы.- 2005. - 30 қараша

   Əнуəрбекұлы Ə. Арман сол – қалсам елдің Асқары боп...деген ақын тілегі ақталғандай : А.Тоқмағамбетов – 90 //Ақмешіт апталығы. – 1995. – 8 желт.

   Əшірбекова Г. Семсер сөздің зергері: Ақын А.Тоқмағамбетов туралы /Г.Əшірбекова, А.Əбдіразақова // Сыр бойы.- 2005. - 28 мамыр

   Байжолов Ə. Ақын мерейі : А.Тоқмағамбетов – 70 //Ленин жолы. – 1975. – 4 сент. Баймағамбетов Қ. Айтқыш бала //Ленин жолы. – 1965. – 12 сент.

   Байқожаев М. Тəрбиеші:А.Тоқмағамбетов-80 //Ленин жолы. – 1985. – 15 нояб.Байхожаев М. Сатира сардары //Ленин жолы. – 1986. – 28 нояб.

   Бəтеш Ə. Ақынның туған ауданы: А.Тоқмағамбетов-90 //Сыр бойы. – 1995. – 6 желт.Бекбергенова Р. Ақын ағаға: А.Тоқмағамбетовке арналған өлең //Ленин жолы. – 1965. – 10 сент.

   Бекбергенова Р. Ақын өлеңдеріндегі əйелдер бейнесі: А.Тоқмағамбетов – 70 //Ленин жолы. – 1975. – 17 сент.

   Бекбергенова Р. Ақынның алтын Аралы: А.Тоқмағамбетовтың «Алтын Арал» атты өлеңдер жинағы жайлы //Ленин жолы. – 1974. – 13 июль

   Бекбергенова Р. «Алтын Аралдағы» сыр:А.Тоқмағамбетовтың «Алтын Арал» кітабына рецензия //Қазақ əдебиеті. – 1974. – 18 октябрь

   Бекбергенова Р. Асқар ойлы Асекең //Сыр бойы. – 2005. – 21 қырк.

   Бердəулетов К. Есімі асқақ аға: А.Тоқмағамбетов - 95 //Сыр бойы. – 2001. – 6 наурыз Беркінбаев Д. Мəдениет орталығы бұдан 22 жыл бұрын ақын Асқардың атын алған: 1986 ж. Қазақ ССР Министрлер Кеңесінің қаулысы көрсетілген / Д.Беркінбаев // Сыр бойы. - 2008.-23 мамыр

   Бердібаев Р.Жырау жайында эпос: А.Тоқмағамбетовтың «Жыр күмбезі» атты кітабы жайлы //Ленин жолы. – 1976. – 14 январь

   Бердібаев Р.Кемел ақын. Алпысқа толған тойыңмен, Асқараға! //Лениншіл жас. – 1965. – 19 сент.

   Боранбаев С. Біздің Асекең //Ленин жолы. – 1965. – 19 сент.

   Боранбаев С. Поэзия генералы: А.Тоқмағамбетовке арналған өлең //Ленин жолы. – 1986. – 28 нояб.

   Борт О., Яцко Л. Достық пен махаббат жыршысы: Украина елдерінің туысқандық лебізі //Ленин туы. – 1975. – 25 сент.

   Боханов С. Ақынмен кездескенде //Қаз. мұғалімі. – 1980. – 17 окт.

   Далдабаев С. Тума талант ел мақтанышы: А.Тоқмағамбетовтың туғанына - 100 жыл / С.Далдабаев //Сыр бойы.- 2005. - 14 қазан

   Данабаев Қ.Асқар ақынмен таныстық: А.Тоқмағамбетов -100 //Сыр бойы. – 2005. – 13 шілде

   Данабаев Қ.Жасыннан ұшқан жаңқалар: Ақынның сықық өлеңдері жайлы //Қазақ əдебиеті. – 1981. – 17 апрель

   Дəрібаева Ж. Жайсаң аға,жақсы аға //Сыр бойы. – 2005. – 3 қараша

   Дəуітұлы С. «Қырғи тілді Асқар»: А.Тоқмағамбетов– 90 //Қазақ əдебиеті. – 1995. – 19 желт. (№34). – 12 б.

   Досжан Д. Асқар асуы: А.Тоқмағамбетовтың туғанына - 100 жыл толған тойындағы баяндама / Д.Досжан // Сыр бойы.- 2005. - 8 қараша

   Досымов Т.Ақылшы аға еді: А.Тоқмағамбетов- 80 //Ленин жолы. – 1985. – 29 нояб.Еңсегенов Т. Ақын поэзиясының жарқын беттері //Ленин жолы. – 1986. – 11 май Еңсегенов Т. Мысал жанрының бағбаны //Ленин жолы. – 1975. – 21 август Ерғалиұлы Ж.       Асқар ақын жəне "Сыр сұлуы":А.Тоқмағамбетовтың туғанына - 100 жыл /Ж.Ерғалиұлы //Сыр бойы.- 2005. - 2қараша Ерманқызы Р. Қолтаңба//Сыр бойы. – 2005. – 3 қараша

   Жақаев Ы. Сырдың саңлақтары: А.Тоқмағамбетов– 60 //Ленин жолы. – 1965. – 28 август

   Жақаев Ы. Сыр сүйлейі //Қазақ əдебиеті. – 1975. – 19 сент.

   Жанəділов А, Сапаров Д. Əке мен бала: «Əке мен бала» романы туралы //Ленин жолы. – 1962. – 19 март

   Жаппархан Ө. Асқар ақынның жұмбағы: Ақын А. Тоқмағамбетов туралы /Ө.Жаппархан // Сыр бойы.- 2003. - 20 наурыз

   Жаппарханов Ө. Жыр мерекесі, ел ықыласы:А.Тоқмағамбетов – 70 //Ленин жолы. – 1975. – 30 сент.

   Жарқынбаев З. Өмірі оның өнеге //Ленин жолы. – 1985. – 10 декабрь

   Жер жаһанды желпіген жиырмасыншы ғасырда, айналып ең ағасы Асқар атты асылға: А.Тоқмағамбетовтың 100 жылдық мерейтойынан // Сыр бойы.-2005. - 3 қараша

   Жиенбаев С. Асқар тау алыстан көрінеді: А.Тоқмағамбетовке ескерткіш ашылды//Лениншіл жас. – 1986. – 28 нояб.

   Жиенбаев С.Жалпақ жұртың тұр қасында: А.Тоқмағамбетовке арналған өлең //Ленин жолы. – 1986. – 28 нояб.

   Жұмабаев Ж.Шаң жұқтырма шашыңа: А.Тоқмағамбетовке арналған өлең //Ленин жолы. – 1965. – 19 сент.

   Жұмабай Ə. Қырғи тілді Асекем: А.Тоқмағамбетовтың туғанына - 100 жыл /Ə.Жұмабай // Қазақ əдебиеті.- 2005. - 14қазан

   Жүсіпов М. Өткір сөздің шежіресі //Ленин жолы. – 1965. – 19 сент.

   Жыр күмбезін көтерген Асқар ақын: А.Тоқмағамбетов – 75 жаста //Ленин жолы. – 1980. – 20 сент.

   Ибадуллаев З. Асекең асыл дүр еді //Еңбек туы. – 1986. – 22 февр. Исаев М.Қамқор ата еді //Ленин жолы. – 1985. – 18 окт.

   Кəрібозұлы Б. Суреткерлік сыры: А.Тоқмағамбетовтың туғанына - 100 жыл / Б.Кəрібозұлы // Сыр бойы.- 2005. - 24 қараша

   Кемалов Ж. Халқы сүйген қаламгер //Толқын. – 1975. – 13 сент. Кенебаев Е. Жазушымен кездесу //Ленин жолы. – 1965. – 20 апр.    Көкенов М. Жыр жұлдызы //Коммунизм жолы. – 1975. – 25 сент.

   Көкенов М. Сан қырлы, салиқалы ақын еді //Коммунизм жолы. – 1985. – 17 окт.

   Кіребайұлы А. Сатираның сəйгүлігі : Ақын Асқар Тоқмағамбетовтың туғанына 100 жыл / А.Кіребайұлы //Сыр бойы. – 2005. – 14 мамыр

   Кіребаев А.Əдебиетке қосылған қазына: А.Тоқмағамбетовтың 4 т. шығуына //Ленин жолы. – 1983. – 11 февр.

   Қабдолов З. Азамат ақын //Соц. Қазақстан. – 1965. – 17 сент.

   Қабышев Ғ. Асқар –сатирик //Ленин жолы. – 1975. – 12 август Қабышев Ғ. Сатираның сардары //Лениншіл жас. – 1973. – 30 май    Қабышев Ғ. Ұстазым //Қазақ əдебиеті. – 1975. – 19 сент.

   Қазақ жазушылары Асқар туралы //Ленин жолы. – 1965. – 19 сент. Қазанбаев Ш. Естен кетпес тұлға //Ленин жолы. – 1986. – 28 нояб. Қаласыз еліңіздің Асқары боп! //Лениншіл жас. – 1975. – 25 сент. Қамбаров Қ.Ерлік жыры //Ленин жолы. – 1965. – 14 апр.

   Қарақұлов М. Қырғи тілді Асекең //Заман-Қазақстан. – 1995. – 13 қазан. – 6 б. Қаратаев М.Майталман жазушы //Ленин жолы. – 1965. – 19 сент.

   Қирабаев С. Сырдың соны сүлейі: А.Тоқмағамбетовтың туғанына - 100 жыл / С.Қирабаев // Егемен Қазақстан.- 2005. - 19 тамыз

   Қожакеев Т. Құйылып тұрған ақын еді //Ленин жолы. – 1985. – 25 сент. Қожакеев Т.Семсер сөздің зергері //Қазақ əдебиеті. – 1985. – 20 сент. Қожакеев Т.Сықақтың сұңғыласы //Қазақстан мұғалімі. – 1985. – 20 сент.Қолтығында том-том кітап – жыр гүлі, жетпіс жасқа келді өлеңнің дүлділі: А.Тоқмағамбетов 70 //Ленин жолы. – 1975. – 25 сент.

   Қоңыратбаев Ə. Ғажап туған өнерпаз //Ленин жолы. – 1985. – 5 сент. Қоңыратбаев Ə. Қазақтың көрнекті ақыны //Ленин жолы. – 1975. – 16 июль Қоңыратбаев Ə. Заман ұлы //Ленин жолы. – 1965. – 21 авг.

   Қосмұратов Т. Өмір жыршысы //Ленин жолы. – 1985. – 8 нояб.

   Қызылорда қалалық Мəдениет үйіне А.Тоқмағамбетовтің есімін беру туралы: Қазақ ССР Министрлер Советінің қаулысы //ҚССР Үкіметінің қаулылар жинағы.- 1987.-№1.-22- 23 б.

   Мəуленов С. Асқар десе – Асқар еді //Ленин жолы. – 1985. – 13 авг.

   Мұқанов Қ. Сырласамын: А.Тоқмағамбетовке арналған өлең //Ленин жолы. – 1965. – 19 сент.

   Мырзахметұлы Қ. Асқар мен Қуаныштың достығы //Сыр бойы. – 2005. – 15 наурыз Мырзахметұлы Қ. "Жібер қайта шабытын шалқақтатып": Асқар Тоқмағамбетовтің туғанына 100 жыл / Қ.Мырзахметұлы // Егемен Қазақстан.- 2005. - 6сəуір Мырзахметұлы Қ. Біз ақын Асқардың ауылынанбыз: Сырдария ауданының əкімі Ибрагим Əбибуллаевпен əңгіме / Қ.Мырзахметұлы // Сыр бойы.- 2004. - 4 қараша Нұрмаханов Н. Асқар сатирасын оқығанда:А.Тоқмағамбетов / Н.Нұрмаханов // Жұлдыз.-1962.-№2.-153-155 б.

   Нұрпейісова Ə. Сөзі жебе сардар ақын //Сыр бойы. – 2010. – 21 маусым. – 4 б. Нұршайықов Ə. Ақынныңі ақырғы сапары //Егемен Қазақстан. – 1994. – 10 қырк.Оңғарбаева С. Еңбек адамын жырлаған //Қазақ əдебиеті. – 1975. – 19 сент.

   Оразбаев И. Ақынды еске алу күндері: Қызылордада атақты ақын А.Тоқмағамбетовке бюст-ескерткіш ашу салтанаты өтті / И.Оразбаев // Қазақ əдебиеті.- 1986.- 12 дек.

   Рүстемов М.Жарасқан достық: А.Тоқмағамбетов пен Н.Бекежанов туралы жазылған естелік //Ленин жолы. – 1986. – 15 август

Сақтапов М. Құлағымда баяғы сөз, баяғы үн..: А.Тоқмағамбетовтың туғанына - 100 жыл / М.Сақтапов // Сыр бойы.- 2005. - 15 қараша

   Сариев Ш. Асқар асқан асулар //Жұлдыз. – 1980. - №11. – 215-218 б. Сариев Ш.Жанрын тапқан жазушы //Ленин жолы. – 1980. – 20 сент.

   Сариев Ш. Сезініп сүйе білген сырын бастан //Ленин жолы. – 1986. – 28 нояб. Сəрсенбаев Ə. Əлеуметтің əуен жыршысы //Қазақ əдебиеті. – 1980. – 26 сент. Сəрсенбаев Ə. Əлеуметтің əуен жыршысы //Қазақ əдебиеті. – 1985. – 20 сент. Сейітов С. Айдын арна //Қазақ əдебиеті. – 1975. – 19 сент.

   Сералиев Н. Ақын алғы шепте //Ленин жолы. – 1975. – 21 сент. Серікбайұлы Ш. Асекең асқар тау еді//Сыр бойы. – 1999. – 10 сəуір

   Серікбайұлы Ш. Асекең асқар тау еді: Асқар Тоқмағамбетовтің туғанына 100 жыл / Ш.Серікбайұлы //Сыр бойы.- 2005. - 23 қыркүйек

   Смағұлова Г. Ақын өлеңдерінің өмірлік мəні //Ленин жолы. – 1972. – 19 авг. Смағұлова Г.Сын-сықақ саңлағы //Ленин жолы. – 1965. – 26 февр.

   Смағұлова Г. Үлкен ақын //Ленин жолы. – 1965. – 31 июль

   Сопыбеков А. Туған елдің жүрегінде: А.Тоқмағамбетовке арналған өлең / А.Сопыбеков // Сыр бойы.- 2005. - 9 қыркүйек

   Сүйенішев Қ. Ақын тойы //Ленин жолы. – 1965. – 24 сент. Сүйенішев Қ. Дархан дарын //Ленин жолы. – 1985. – 21 авг.

   Сүйеніш Қ. Жылағанды жылы сөзбен жұбатқан //Парасат. – 1997. - №10. – 18-19 б. Сүйенішев Қ. Халқы хан көтерген ақын //Сыр бойы. – 1995. – 27 қырк.

   Сүйенішев Қ. Ыстық лебіздер //Ленин жолы. – 1965. – 19 сент.

   Сүндетұлы Қ. Асқар ақынның Атыраудағы іздері: А.Тоқмағамбетов / Қ.Сүндетұлы // Алтын Орда.- 2009.-26 қараша

   Тəжібаев Ə. Ардақты Есекеме: Өлең //Ленин жолы. – 1975. – 25 сент. Тəжібаев Ə.Асқан ақынға: Өлең //Ленин жолы. – 1965. – 26 сент.

   Тəжібаев Ə. Замана жыршысы //Соц. Қазақстан. – 1985. – 22 сент.

   Тəжібаев Ə.Үздіксіз еңбек //Ленин жолы. – 1965. – 18 сент.; Қазақ əдебиеті. – 1965. – 17 сент.

   Тобағабыл Т. Сырдарияның жырдариясы: А.Тоқмағамбетовтың туғанына - 100 жыл / Т.Тобағабыл //Егемен Қазақстан.- 2005. - 8 қазан; Сыр бойы. – 2005. – 22 қазан Тілеукеев Ə. Тоқмағамбетов сатираларының тіл ерекшеліктері жайлы //Қазақстан мектебі. – 1969. - №8. – 82-84 б.

   Уəлиұлы Н. Сыр елінің пірі еді //Сыр бойы. – 1993. – 17 тамыз

   Хангелдин С. Қырғи тілді ақын: А.Тоқмағамбетовтың туғанына - 100 жыл /С.Хангелдин // Сыр бойы.- 2005. - 10 тамыз; Түркістан.- 2005.- 8 қырк.(N36).- 7б.

   Хангелдин С. Сыр үстіндегі жыр мерекесі: А.Тоқмағамбетовтың туғанына - 100 жыл / С.Хангелдин // Түркістан.- 2005.- 10 қараша (N45).- 10б.

   Шағырұлы Б. Қамқор аға: А.Тоқмағамбетовтың туғанына - 100 жыл / Б.Шағырұлы //Сыр бойы.- 2005. – 8 қыркүйек

   Шүкіров З. Ақылшы аға //Ленин жолы. – 1965. – 19 сент.

   Шілдебайұлы М. Сырдария –əдебиет алыптарының бесігі //Сыр бойы. – 2005. – 8 қараша

   Ысмағұлова Г. А.Тоқмағамбетовтың поэмаларындағы колхоз өмірі //Жұлдыз. – 1961. - №4. – 143-146 б.

   Ізтілеуов Қ. Жылы жүзі жадымда //Ленин жолы. – 1986. – 28 нояб.



23 сәуір 2015 ж. 15:31
0 қарау
Пікір қосу
Аты-жөні: *
E-mail: *
Пікір:
Код: Кликните на изображение чтобы обновить код, если он неразборчив
Кодты енгізіңіз: