КӨПІШЕВ ҚҰЛАНБАЙ 15 наурызда Қызылорда облысы, Қармақшы ауданындағы Құланкеткен ауылында туған. Семей қаласындағы жоғары дәрежелі ауыл шаруашылығы мектебін, Алматы жоғары партия мектебін (1951), ҚазМУ-дің филология факультетін бітірген (1958). 1931 жылдан бастап ұстаздық және комсомолдық қызметтер атқарған. Ұлы Отан соғысына қатысқан. Соғыстан кейін «Үгітші блокноты» журналының жауапты хатшысы, Қазақ радио комитетінің бас редакторы, «Жазушы» баспасында редакция меңгерушісі, аға редактор қызметін атқарды.
Қ.Көпішевтің өлеңдері 1934 жылдан жариялана бастаған. 30-дан астам өлеңдер кітабы жарық көрді. Балаларға арналған алғашқы кітабы «Кішкентай Дәурен» деген атпен 1955 ж. жарық көрді. Оның соғыс жылдарындағы жауынгерлердің айбынды тұлғасын, замандастарымыздың асыл қасиеттері мен сезімдерін жырлаған «Сыр толқыны» (1957), «Өркен» (1961), «Мәуе» (1962), «Жастар жырлайды» (1964), «Ағатай» (1966), «Ер жүрек» (1967), «Жұлдыздар сөйлейді» (1975), «Қиядан қияға» (1982), т.б. өлеңдер, поэмалар, балладалар жинағы жарық көрген.
А.Мацкеевичтің, Н.Бараташвилидің, Т.Шевченконың, А.С.Пушкиннің, М.Ю.Лермонтовтың, М.Жәлилдің, т.б. шетел ақын-жазушыларының шығармаларын қазақ тіліне аударған.
І дәрежелі Отан соғысы, Қызыл Жұлдыз, «Кенигсбергті алғаны үшін» орден-медальдарымен, Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің Құрмет Грамотасымен екі рет марапатталған.
Əдебиеттер:
Көпішев Қ. Ақмаралды асулар: Өлеңдер, балладалар, поэмалар. – Алматы: жазушы, 1972. – 80 б. Көпішев Қ. Ержүрек: Балладалар, өлеңдер жəне дастан. – Алматы: Жазушы, 1967. – 64 б. Көпішев Қ.Жұлдыздар сөйлейді: Таңдамалы. – Алматы:Жазушы, 1975. – 151 б.Көпішев Қ. Жылдар жырлайды: Өлеңдер мен поэмалар. – Алматы: Жазушы, 1964. – 175 б. Көпішев Қ.Кезеңдер: Таңдамалы өлеңдер, балладалар,поэмалар. – Алматы: Жазушы, 1971. – 192 б. Көпішев Қ. Қаһармандар. – Алматы: Қазақстан, 1981. – 144 б. Көпішев Қ.Қара бұлтты қақ жарған: Мемуар. – Алматы:Қазақстан, 1994. – 240 б.Көпішев Қ. Қасиет: Өлеңдер мен поэмалар. – Алматы: Жазушы, 1977. – 96 б. Көпішев Қ. Қиядан қияға: Өлеңдер мен поэмалар. – Алматы:Жазушы, 1982. – 264 б.Көпішев Қ. Өмір толғауы: Өлеңдер,балладалар, поэмалар. – Алматы: Жазушы, 1995. – 288 б. Көпішев Қ.Өркен:Өлеңдер жəне поэма. – Алматы:Қазмемкөркемəдеббас, 1961. – 80 б.Көпішев Қ. Өрлеу/ Қ.Көпішев.-Алматы: Жазушы,1988.- 168 бет. Көпішев Қ.Сыр толқыды: Өлеңдер жинағы. – Алматы:Қазмемкөркемəдеббас, 1957. – 84 б. Көпішев Қ.Тəйімбет Көмекбаев. – Алматы: Жазушы, 1967. – 28 б. – (Ұлы Отан соғысының батырлары) Көпішев Қ. Шұғыла: Өлең, балладалар, поэмалар / Қ.Көпішев.- Алматы: Жазушы,1979.- 80 бет. Көпішев Қ. Шығармалары: Өлеңдер мен поэмалар / Қ.Көпішев; Жауапты ред. Б.Кəрібозұлы.- Астана: Фолиант, 2008.- 368 б.- (Сырдария кітапханасы) Көпішев Құланбай //Қазақ əдебиеті: Энциклопедиялық анықтамалық - Алматы: «Аруна», 2005.- 272-273 б. Көпішев Құланбай //Қазақстан жазушылары /Құраст. С.Қамшыгер, Қ.Жұмашева. – Алматы: Ан Арыс, 2009. – 210 б. Көпішев Құланбай //Қазақстан жазушылары : XX ғасыр: Анықтамалық / Құраст. Е.Дүйсенбайұлы, А.Естен, Қ.Омарұлы ж.б.- Алматы: Ана тілі, 2004.- 166 б. Көпішев Құланбай //Советтік Қазақстан жазушылары: био-библиографиялық анықтамалық. – Алматы:Жазушы, 1987. – 313-315 б. Көпішев Құланбай //Сыр Елі. Қызылорда облысы: Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы» ЖШС, 2005. – 269-270 б. Əбiлев Д. Майданда бiрге от кешкен: Өлең. Құланбай ақынға //Қазақ əдебиетi.- 2003.- 21 қараша (N46).- 14 б. Əбілев Д.От кешкен Құланбай ақынға: Қ.Көпішевке арналған өлең //Қазақ əдебиеті. – 1993. – 12 наурыз(№11). – 5 б. Бекбергенова Р. Ақын Құланбай Көпішев 70 жаста //Ленин жолы. – 1983. – 29 март Досанов С. Жақсылық зая кетпейді: Ақын Құланбай Көпішев 80 жаста //Халық кеңесі. – 1993. – 30 наурыз Досанов С. Қабырғалы қаламгер: Ақын Құланбай Көпішевтің туғанына 90 жыл / С.Досанов. // Қазақстан ZAMAN.- 2003.- 5 желт. (N49).- 11б. Қайырбеков Ғ. Өлеңнің ұзақ жолы: АқынҚ.Көпішев 80 жаста //Жас Алаш. – 1993. – 9 сəуір Молдағалиев Т. Ақын Құланбай Көпішев 80 жаста //Парасат. – 1993. - №5. – 10 б. Оспанов С.Ардагер ақын //Қазақ əдебиеті. – 1993. – 12 наурыз (№11). – 4-5 б. Сүйіншалиев Х. Жауынгер ақын, азамат, жерлесіміз Құланбай Көпішев 60жаста //Ленин жолы. – 1973. – 15 март Сыр түлегі –жыр түлегі: Ақын Қ.Көпішев70 жаста //Ленин жолы. – 1983. – 11 ноябрь |