ТҮМЕНБАЕВ ЖАҚСЫЛЫҚ 1944 жылы 5 қаңтарда Қызылорда облысының Арал ауданындағы Сазды ауылында туған. Орта мектепті бітіргеннен кейін, «Арал» совхозында шопанның көмекшісі болып жұмыс істеді. 1968 жылы Қазақ мемлекеттік университетінің журналистика факультетін бітірген. 1968–1975 жж. Қызылорда облыстық «Ленин жолы» газетінің қызметкері, 1975 жылдан бастап Қазақ КСР Министрлер Кеңесі жанындағы ақпарат агенттігінде бас редактордың орынбасары, республикалық «Денсаулық» журналының бас редакторы қызметтерін атқарды.
Алғашқы шығармалары «Жалын» альманахында, «Жұлдыз» журналында, республикалық, облыстық баспасөзде 1968 жылдан жариялана бастады. Оның «Қардағы іздер» (1977), «Қимас қазына» (1979), «Мен сүйген қыз» (1981), «Тас бөгет» (1984), «Махаббат қорығы» (1990), «Ақырғы демім біткенше» (1993) атты повестері мен әңгімелерін қазақ тіліне аударған. Жастарға арналған көркем шығармалардың республикалық жабық конкурсында бір рет екінші, бір рет үшінші бәйге алды. А.Лихановтың «Шырғалаң» деген романын, басқа да авторлардың повесть, әңгімелерін аударды.
Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің Грамотасымен марапатталған. Туған жерінде оның есімімен аталатын көше, мектеп бар.
Əдебиеттер
Түменбаев Ж. Ақтық демің біткенше: Роман / Ж.Түменбаев.- Алматы: Жалын, 1996. - 352 бет. Түменбаев Ж. Ауыл шетіндегі үй : Хикаяттар / Ж.Түменбаев.- Алматы: Қазақстан, 2009.- 488 б.- (Мирас) Түменбаев Ж. Қимас қазына: Повестер мен əңгімелер / Ж.Түменбаев.- Алматы: Жалын, 1979.- 192 бет. Түменбаев Ж. Қырдағы іздер: Əңгімелер. – Алматы: Жалын, 1977. - Түменбаев Ж. Махаббат қорығы: Повестер мен əңгімелер / Ж.Түменбаев.- Алматы: Жазушы, 1990.- 320 бет.
Түменбаев Ж.Мен сүйген қыз: Повестер. – Алматы: Жалын, 1981. – 192 б. Түменбаев Ж.Тас бөгет: Повестер мен əңгімелер. – Алматы:Жалын, 1984. – 280 б.Түменбаев Ж. Шығармалары: Екі томдық /Ж.Түменбаев; Жауапты ред. Б.Кəрібозұлы.- Астана: Фолиант, 2008.- 352 б.- (Сырдария кітапханасы) Түменбаев Жақсылық //Қазақ əдебиеті: Энциклопедиялық анықтамалық - Алматы: «Аруна», 2005.- 517 б Түменбаев Жақсылық //Қазақстан жазушылары / Құраст. С.Қамшыгер, Қ.Жұмашева. – Алматы: Ан Арыс, 2009. – 399-400 б. Түменбаев Жақсылық //Қазақстан жазушылары : XX ғасыр: Анықтамалық / Құраст. Е.Дүйсенбайұлы, А.Естен, Қ.Омарұлы ж.б.- Алматы: Ана тілі, 2004.- 314 б. Түменбаев Жақсылық // Советтік Қазақстан жазушылары: Био-библиогр.анықтамалық / Құраст. С.Ахметов,Д.Еркішев. – Алматы: Жазушы, 1987. – 638-639 б. Түменбаев Жақсылық//Сыр Елі. Қызылорда облысы: Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы»ЖШС, 2005. – 500 б. Түменбаев Жақсылық//Иманғалиев С., Қыстаубаева З. Қызылорда көшелері. – Алматы,2009. – 137 б. Шаймерденов С. Тасжарған, немесе екі туынды:Ж.Түменбаевтың «Ауыл мен Алматы арасында», К.Сегізбаевтың«Бізқалада тұрамыз» повестері жайлы //Шаймерденов С. Əдеби толқындар. – Алматы, 1986. – 193-197 б. Асылбекұлы С. Кірлетпей кеткен жүрегін: Жазушы Ж.Түменбаев туралы естелік //Жас Алаш. – 1995. – 24 қаңтар Асылбекұлы С. Ол біздерді сағынып өтті //Ана тілі. – 2004. – 8 қаңтар Есламғалиұлы М. Ол да бір дəурен екен-ау!.: [Журналист Ж.Түменбаев туралы] /М.Есламғалиұлы //Денсаулық.- 2000.- N 1.- 8-9 б. Жазушының көшесі: Қызылорда қаласындағы бір көшеге Ж.Түменбаев есімі берілді//Сыр бойы. – 2004. – 29 маусым Қаназов М.Өмірдің өзі өрнектер: Жазушы Ж.Түменбаевтың шығармашылығы туралы //Жас Алаш. – 1994. – 4 қаңтар Қызылорда қаласы мəслихатының шешімі: 2011 жылғы21 желтоқсандағы "Қызылорда қаласының көшелеріне атау беру туралы"ІV шақырылған Қызылорда қалалық мəслихатының кезекті ХХХХХІ сессиясында қабылданған №51/3 бірлескен шешімімен қала əкімдігінің №2524 қаулысы//Ақмешіт ақшамы.- 2012. - 18 қаңтар. - 8 б. Нұржекеұлы Б. Елуін көре алмай кетті //Қазақ əдебиеті. – 1994. – 7 қаңтар (№1). – 13б. Нұржекеұлы Б. Жақсылықтың жан шуағы: Жазушы Жақсылық Түменбаев / Б.Нұржекеұлы // Жас Алаш.- 2004. - 13 қаңтар Нұрмағамбетов Т. Құм төбедегi басталған жол: Жақсылық Түменбаев туралы естелiк// Егемен Қазақстан.- 2004.- 16 қаңтар (N 10).- 8 б. Рахымбекұлы Ə. Жақсылық десе, Жақсылық едi - ау...: Жазушы - журналист Жақсылық Түменбаевтың 60 жылд. орай // Сыр бойы.- 2004.- 6 қаңтар.- 4 б. Сарбалаұлы Б. Жақсылықтың домбырасы //Қазақ елі. – 1998. – 9-15 қазан. – 3 б. Сəдібекұлы А. Аманат жүгі ауыр: Жазушы-журналист Жақсылық Түменбаевтың туғанына 60 жыл / А.Сəдібекұлы // Сыр бойы.- 2004. - 6 қаңтар Сəдібекұлы А. Талантты перзентін ардақтаған ауыл//Сыр бойы. – 1994. – 5 қазан Түменбаева Г.Əкем – менің идеалым... //Жас Алаш. – 1999. – 5 қаңтар. – 5 б. |